Тептар:Оьрсийн Нохчийн Дошам/ЭЛП/М: различия между версиями

Строка 1402: Строка 1402:
многослойный, -ая, -ое дукха чкъоьрнаш (или пардош) долу
многослойный, -ая, -ое дукха чкъоьрнаш (или пардош) долу


многостаночник м, ~ца ж станокашхо
многостаночник


многосторонний, -яя, -ее 1) мат. сенаш долу, аг1онаш йолу; ~яя призма - секаш долу призма 2) (о договоре и т. п.) декъашхой болу; ~ее соглашение - декъашхой болу барт 3) перен. (разнообразный) тайп-тайпанара; ~ее образование- тайп-тайпанара образовани
многосторонний, -яя, -ее 1) мат. сенаш долу, аг1онаш йолу; ~яя призма - секаш долу призма 2) (о договоре и т. п.) декъашхой болу; ~ее соглашение - декъашхой болу барт 3) перен. (разнообразный) тайп-тайпанара; ~ее образование- тайп-тайпанара образовани
Строка 1484: Строка 1484:
Модуль - Жимакеп
Модуль - Жимакеп


моё с см. мой
моё - са
 
мой - сан


можжевельник м бот.  ж1олам
можжевельник м бот.  ж1олам
Строка 1490: Строка 1492:
можно в знач. сказ. 1) с неопр. (есть возможность) дадала, тардала; йиш хила, таро хила; это ~ сделать в два дня – и шина дийнахь далур ду 2) (разрешается, позволительно) мага; ~ здесь курить?- кхузахь цигаьрка оза мегар дуй?; как ~ скорее - ницкъ ма-кхоччу чехка (или сиха)
можно в знач. сказ. 1) с неопр. (есть возможность) дадала, тардала; йиш хила, таро хила; это ~ сделать в два дня – и шина дийнахь далур ду 2) (разрешается, позволительно) мага; ~ здесь курить?- кхузахь цигаьрка оза мегар дуй?; как ~ скорее - ницкъ ма-кхоччу чехка (или сиха)


мозаика ж мозаика
мозаика -


мозаичный, -ая, -ое мозаикан; ~ые стены - мозаикан пенаш
мозаичный, -ая, -ое мозаикан; ~ые стены - мозаикан пенаш
Строка 1532: Строка 1534:
молдавский, -ая, -ое молдавийн; ~ язык - молдавийн мотт  
молдавский, -ая, -ое молдавийн; ~ язык - молдавийн мотт  


молекула ж молекула
молекула -


молекулярный, -ая, -ое молекулин; ~ вес - молекулин йозалла
молекулярный, -ая, -ое молекулин; ~ вес - молекулин йозалла
Строка 1632: Строка 1634:
монарх м монарх, паччахь
монарх м монарх, паччахь


монархизм м монархизм
монархизм -


монархист м, ~ка ж монархист, монархизмхо
монархист -


монархический, -ая, -ое монархин; ~ое государство- монархин пачхьалкх
монархический -


монархия   ж  монархи
монархия -


монастырский, -ая, -ое монастыран; ~ое подворье - монастыран керт
монастырский, -ая, -ое монастыран; ~ое подворье - монастыран керт


монастырь м монастырь
монастырь -


монах м,  ~иня  ж монах
монах -


монашенка ж разг. см. монахиня
монашенка -


монголы мн. (ед. монгол м, ~ка ж монгол) монголаш
монголы мн. (ед. монгол м, ~ка ж монгол) монголаш
Строка 1656: Строка 1658:
монетный, -ая, -ое: ~ двор- ахча ден ц1а
монетный, -ая, -ое: ~ двор- ахча ден ц1а


моногамия ж моногами
моногамия -


монограмма ж монограмма
монограмма -


монография ж монографи
монография -


монолит м монолит; камень-~ - монолит-т1улг
монолит - буто


монолитный, -ая, -ое дийнна, бертахь; ~ коллектив- бертахь коллектив
монолитный, -ая, -ое дийнна, бертахь; ~ коллектив- бертахь коллектив


монолог м монолог
монолог -


монополизация ж монополизаии
монополизация -


монополизировать сов. и несов., что монополи ян
монополизировать -


монополист м монополист
монополист -


монополистический, -ая, -ое монополистийн, монополистически
монополистический -


монополия ж монополи
монополия -


монотонный, -ая, -ое 1) цхьана мукъаме, цхьа аз долу; ~ый голос - цхьана мукъаме аз 2) перен. (однообразный, скучный) цхьанаэшшара, цхьана тайпанара; ~ая жизнь - цхьанаэшшара дахар
монотонный, -ая, -ое 1) цхьана мукъаме, цхьа аз долу; ~ый голос - цхьана мукъаме аз 2) перен. (однообразный, скучный) цхьанаэшшара, цхьана тайпанара; ~ая жизнь - цхьанаэшшара дахар


монтаж м в разг. знач. монтаж; закончить ~ машины - машинан монтаж чекхъяккха; литературный ~- литературан монтаж
монтаж -


монтажник м, ~ца ж монтажник, монтажхо
монтажник -


монтёр м  монтёр
монтёр -


монтировать несов., что ле1а, монтаж ян
монтировать -


монумент м монумент
монумент -


монументальный, -ая, -ое 1) (громадный) инзаре доккха; ~ое здание- инзаре йоккха г1ишло 2) перен. (содержательный) к1орггера; ~ый труд - кlopггepa болх
монументальный, -ая, -ое 1) (громадный) инзаре доккха; ~ое здание- инзаре йоккха г1ишло 2) перен. (содержательный) к1орггера; ~ый труд - кlopггepa болх


мор м уст. ун
мор -


мораль ж 1) (нравственность) мораль, г1иллакх, оьздангалла; человек высокой ~ли - йоккха оьздангалла йолу стаг 2): ~ль басни - баснин маь1на 3) разг. (нравоучение) хьехам; читать кому-л. ~ль - цхьанна хьехам бан
мораль ж 1) (нравственность) мораль, г1иллакх, оьздангалла; человек высокой ~ли - йоккха оьздангалла йолу стаг 2): ~ль басни - баснин маь1на 3) разг. (нравоучение) хьехам; читать кому-л. ~ль - цхьанна хьехам бан
Строка 1700: Строка 1702:
моральный, -ая, -ое моральни, оьздангаллин, г1иллакхе; ~ый поступок – г1иллакхе г1уллакх; ~ая ответственность -моральни жоьпалла
моральный, -ая, -ое моральни, оьздангаллин, г1иллакхе; ~ый поступок – г1иллакхе г1уллакх; ~ая ответственность -моральни жоьпалла


морг м  морг
морг -


моргать несов., тж. ~ глазами – б1аьргаш детта; (делать знаки глазами) б1аьцаш ян, б1аьрг те1о
моргать несов., тж. ~ глазами – б1аьргаш детта; (делать знаки глазами) б1аьцаш ян, б1аьрг те1о
Строка 1724: Строка 1726:
мореходный,  -ая,  -ое    1) х1ордахойн; ~ое  училище  -  х1ордахойн    дошийла    2) (относящийся  к  судовождению)  хикеманийн,  хикеманаш лело  
мореходный,  -ая,  -ое    1) х1ордахойн; ~ое  училище  -  х1ордахойн    дошийла    2) (относящийся  к  судовождению)  хикеманийн,  хикеманаш лело  


морж м зоол. морж
морж -


морить несов., кого I) (уничтожать) дайа; ~ крыс - мукадехкий дайа 2) перен. разг. (изнурять) дожо, к1аддан, х1отто, г1елдан; ~ голодом - мацалла г1елдан
морить несов., кого I) (уничтожать) дайа; ~ крыс - мукадехкий дайа 2) перен. разг. (изнурять) дожо, к1аддан, х1отто, г1елдан; ~ голодом - мацалла г1елдан
Строка 1732: Строка 1734:
морковь  ж  ж1онка;  собир. ж1онкаш; ~ обыкновенная (или дикая) бот.  ж1овни  
морковь  ж  ж1онка;  собир. ж1онкаш; ~ обыкновенная (или дикая) бот.  ж1овни  


мороженое с морожени
мороженое -


мороженый, -ая, -ое г1орийна; ~ая рыба – г1орийна ч1ара
мороженый, -ая, -ое г1орийна; ~ая рыба – г1орийна ч1ара
Строка 1748: Строка 1750:
морочить несов., кого-что, разг. хьовзо, ледан, lexo, тило; не ~чь мне голову - ма г1ерта со тило
морочить несов., кого-что, разг. хьовзо, ледан, lexo, тило; не ~чь мне голову - ма г1ерта со тило


морс м  морс
морс -


морской, -ая, -ое х1ордан; ~ой песок – х1ордан г1ум; ~ая вода –х1ордан хи; ~ой берег- х1ордан йист; ~ая болезнь –х1орд хьахар; ~ой волк - дуьне теллина борз
морской, -ая, -ое х1ордан; ~ой песок – х1ордан г1ум; ~ая вода –х1ордан хи; ~ой берег- х1ордан йист; ~ая болезнь –х1орд хьахар; ~ой волк - дуьне теллина борз


морфема   ж  лингв.  морфема
морфема -


морфий м  морфи
морфий -


морфинист м, ~ка ж морфихо, морфинист
морфинист м, ~ка ж морфихо, морфинист
Строка 1768: Строка 1770:
морщиться несов. 1) ч1ичч1аршка эха; когда он смеялся, лицо его ~илось-и воьлучу хенахь юьхь ч1ичч1аршка оьхура цуьнан; он ~лся от боли - лазийна ч1ичч1аршка вахара иза 2) (покрываться морщинами) хебаршка даха
морщиться несов. 1) ч1ичч1аршка эха; когда он смеялся, лицо его ~илось-и воьлучу хенахь юьхь ч1ичч1аршка оьхура цуьнан; он ~лся от боли - лазийна ч1ичч1аршка вахара иза 2) (покрываться морщинами) хебаршка даха


моряк м х1ордахо, моряк
моряк - х1ордахо


московский, -ая, -ое москван, москвара; Московский Кремль - Москван Кремль
московский, -ая, -ое москван, москвара; Московский Кремль - Москван Кремль
Строка 1804: Строка 1806:
моток м уьйриг; ~ ниток  - тен уьйриг
моток м уьйриг; ~ ниток  - тен уьйриг


мотопехота   ж  мотог1ашлой
мотопехота - мотог1ашлой


мотопила ж мотохерх
мотопила - херх


мотор м мотор; остановить ~ - мотор сацо
мотор -


моторизация ж моторизаци
моторизация -


моторизовать сов. и несов., что моторизаци ян; ~ованные войска - моторизаци йина эскар
моторизовать сов. и несов., что моторизаци ян; ~ованные войска - моторизаци йина эскар


моторист м,  ~ка  ж моторхо,  моторист
моторист -


моторный  1, -ая, -ое 1) (изготовляющий моторы) моторийн; ~ый цех - моторийн цех 2) (с мотором) моторан; ~ ая лодка - моторан кема
моторный  1, -ая, -ое 1) (изготовляющий моторы) моторийн; ~ый цех - моторийн цех 2) (с мотором) моторан; ~ ая лодка - моторан кема
Строка 1820: Строка 1822:
моторный-, -ая, -ое физиол. моторан; ~ые рефлексы - моторан рефлексаш
моторный-, -ая, -ое физиол. моторан; ~ые рефлексы - моторан рефлексаш


мотороллер м мотороллер
мотороллер -


мотоцикл м  мотоцикл
мотоцикл -


мотоциклист м,  ~ка  ж мотоциклист
мотоциклист -


мотыга ж  цел, метиг; (для расчистки) аьста
мотыга - метиг; (для расчистки) аьста


мотыжить несов., что метиг етта, асар дан
мотыжить несов., что метиг етта, асар дан
Строка 1838: Строка 1840:
моцион м моцион ; совершать ~ - моцион ян
моцион м моцион ; совершать ~ - моцион ян


моча   ж  хьаткъа
моча - хьаткъа


мочалка ж сабадашорг
мочалка - сабадашорг


мочевой, -ая, -ое хьоткъан; ~ пузырь- ахкарг
мочевой, -ая, -ое хьоткъан; ~ пузырь- ахкарг
Строка 1868: Строка 1870:
мошка ж пхьажбуург  
мошка ж пхьажбуург  


мошкара ж собир.  пхьажбуургаш  
мошкара - пхьажбуургаш  


мощение с диллар, дохкар  
мощение с диллар, дохкар  
Строка 1883: Строка 1885:
мощь ж ницкъ; государственная ~ - пачхьалкхан ницкъ  
мощь ж ницкъ; государственная ~ - пачхьалкхан ницкъ  


моя  ж см.  мой
моя -  
 
мой -


== мр ==
== мр ==